Słownik Pojęć

'    Stopa

"    Cal

1"    25,4 mm

1m    3,281 stopy

1m³    35,315 stopy sześciennej

1m³    424 stopy deskowe (board foot, BF)

1MBF    1000 stóp deskowych / 2,36 m³

AHEP    Profil Środowiskowy Amerykańskiego Drewna Liściastego (American Hardwood Environmental Profile) to dokument spedycyjny wystawiany dla konkretnej partii surowca, zawierający informacje poświadczające legalność pochodzenia amerykańskiego drewna liściastego będącego przedmiotem dostawy. Zawiera on także dane ilościowe dotyczące wpływu transportu drewna na środowisko.

BF    Stopa deskowa

BM    Board Measure - system pomiaru drewna oparty na stopach deskowych (BF).

Ślad węglowy    Suma wszystkich gazów cieplarnianych wyemitowanych podczas procesu produkcji danego przedmiotu, wyrażona w kilogramach ekwiwalentu dwutlenku węgla.

Pęknięcia    Wzdłużne rozdzielenie włókien drewna, które nie przechodzi przez cały przekrój poprzeczny pnia. Pęknięcia powstają w wyniku naprężeń wywołanych suszeniem drewna.

Wytrzymałość na ściskanie    Opór, jaki stawia drewno poddane działaniu sił ściskających, które powodują zniszczenie włókien w kierunku podłużnym.

CLT    Drewno klejone warstwowo, akronim angielskiego terminu cross-laminated timber.

Gnicie drewna    Rozkład substancji drzewnej przez grzyby, inaczej zwany też murszem lub butwieniem.

Gęstość    Stosunek masy do objętości drewna. Na gęstość drewna ma wpływ tempo wzrostu drzewa, udział drewna późnego oraz, w poszczególnych przypadkach, udział twardzieli.

Stabilność wymiarowa drewna    Określa odporność drewna na zmianę objętości w wyniku zmieniającej się wilgotności.

Trwałość drewna    Odporność drewna na działanie czynników degradacyjnych, takich jak grzyby, owady lub mięczaki i skorupiaki atakujące drewno.

FAS    Najwyższa klasa drewna według zasad klasyfikacji ustanowionych przez NHLA. Nazwa pochodzi od uprzednio obowiązującej klasy „First and Seconds”.

FAS    Skrót od Foreign Agricultural Service, amerykańska agencja rządowa podlegająca Departamentowi Rolnictwa.

FIA    Forest Inventory and Analysis – program inwentaryzacji i analizy zasobów leśnych Stanów Zjednoczonych. FIA monitoruje roczny przyrost drzew liściastych poszczególnych gatunków w danym hrabstwie i stanie USA. 

Rysunek drewna    Wzór tworzony na powierzchni drewna przez słoje, promienie, sęki, nieregularny układ włókien (np. czeczotowatość lub falistość) i nieregularność kolorystyczną.

Kawałek drewna cięty wzdłuż pnia    Kłoda lub jej część przycięte i przygotowane do produkcji forniru lub innego produktu drzewnego.

Glulam    Drewno klejone, z angielskiego glue laminated timber.

Usłojenie    Kierunek, rozmiar, układ, wygląd lub jakość włókien w drewnie. Prosty układ włókien występuje, gdy włókna i inne podłużne elementy są równoległe do osi kawałka drewna.

Przeżywiczenie    Nadmierne nagromadzenie żywicy w drewnie.

Twardość    Odporność drewna na wgniecenia i ścieranie, wyrażana w newtonach (N) i określająca nacisk zewnętrzny konieczny do wciśnięcia w drewno połowy kulki o średnicy 11,3 mm.

Drewno liściaste    Termin odnosi się do drewna otrzymywanego z drzew liściastych okrytonasiennych.

Twardziel    Wewnętrzne warstwy drewna w rosnącym drzewie, w których nie występują żywe komórki. Drewno twardzieli ma zwykle ciemniejszą barwę niż drewno bieli, ale nie zawsze różnica między nimi jest wyraźna.

Suszenie drewna w komorach suszarniczych    Proces sztucznego suszenia drewna, który przebiega w ściśle kontrolowanych warunkach.

Ocena Cyklu Życia (LCA)    LCA to skrót od angielskiego terminu Life Cycle Assessment, który oznacza system zbierania i oceny danych na temat zużycia surowca, energii i wytworzenia odpadów związanych z produktem podczas całego cyklu jego życia. LCA pozwala oszacować wpływ produktu na środowisko.

Surowiec drzewny    Według amerykańskiej terminologii, surowiec drzewny lub drewno przed procesem przerobu określa się słowem lumber. Przerobem surowca drzewnego na tarcicę zajmują się tartaki. 

m    metr

m²    metr kwadratowy

m³    metr sześcienny

Odnawialność zasobów leśnych    Ilość czasu potrzebnego do tego, by surowiec drzewny użyty w projektach został zastąpiony przez rosnące drzewa w amerykańskich lasach liściastych. 

MBF    Tysiąc stóp deskowych

mm    milimetr

Moduł sprężystości podłużnej    Nacisk potrzebny do rozciągnięcia kawałka materiału do dwukrotności jego długości lub ściśnięcia go do połowy długości, wyrażany w megapaskalach (MPa – ekwiwalent N/mm²).

Wytrzymałość na zginanie    Opór, jaki stawia materiał drzewny poddany maksymalnemu obciążeniu. Tego parametru używa się w projektowaniu strukturalnym.

Wilgotność    Stosunek wagowy wody zawartej w drewnie do wagi drewna suszonego komorowo.

N    Newton (jednostka siły)

NHLA    Krajowe Stowarzyszenie Producentów Tarcicy Liściastej, skrót od angielskiego National Hardwood Lumber Association.

PAR    Skrót oznaczający deskę heblowaną z każdej strony, z angielskiego planed all round.

Plamki rdzeniowe    Przebarwienia na powierzchni drewna powstałe w rezultacie ataku owadów na drzewo.

Przetarcie ćwiartkowe    Wycinanie drewna z kłody wzdłuż lub w pobliżu osi promieniowej, w celu uzyskania prostego lub pionowego rysunku słojów.

RWL    Deski o losowej długości i szerokości, skrót od angielskiego random widths and lengths.

S2S    Deski heblowane z dwóch stron, skrót od angielskiego surfaced 2 sides.

S4S    Deski heblowane z każdej strony, z angielskiego surfaced 4 sides, inaczej zwane także PAR.

Biel    Zewnętrzna warstwa drewna w drzewie, przy korze. Biel drewna jest z reguły jaśniejsza niż twardziel, ale mniej odporna na czynniki zewnętrzne.

Sekwestracja węgla    Rosnące drzewa pochłaniają dwutlenek węgla z atmosfery. Po ich ścięciu i przeróbce na drewno lub jakikolwiek inny produkt z drewna, nadal magazynują dwutlenek węgla, co nazywamy sekwestracją.

Kurczenie się drewna    Skracanie się włókien drewna spowodowane jego wysuszeniem poniżej punktu nasycenia włókien (zazwyczaj ok. 25-27% wilgotności drewna). Wyraża się je jako procent wymiarów świeżo ściętego drewna. 

SM    Pomiar powierzchni, czyli powierzchnia deski wyrażona w stopach kwadratowych.

Ciężar właściwy    Stosunek ciężaru danej substancji do jej objętości. Dla drewna wyraża się go na podstawie objętości drewna o 12% wilgotności i wagi po wysuszeniu komorowym.

Pęknięcie    Wzdłużne rozdzielenie włókien w kawałku drewna.

Zabarwienie    Odstępstwo od naturalnego koloru drewna lub przebarwienie, które mogło powstać wskutek działania mikroorganizmów, metalu lub chemikaliów.

Drewno heblowane    Drewno wygładzone, o wyrównanej powierzchni.

Tally    Amerykański termin oznaczający miarę drewna. Green tally oznacza miarę drewna przed wysuszeniem, a net tally po wysuszeniu.

Wytrzymałość drewna na rozciąganie    Zdolność drewna do stawienia oporu sile  rozciągającej.

Faktura    Zależna od rozmiaru i rozmieszczenia elementów w drewnie. Jeśli są one duże, fakturę określamy jako szorstką, jeśli małe – gładką, a jeśli są to elementy tej samej wielkości – jednolitą.

Odkształcenie drewna    Odstępstwo od oryginalnej płaszczyzny drewna, zwykle w wyniku procesu suszenia. Rodzaje odkształceń to np. krzywizna, spłaszczenie, zbieżystość, obrzęki i zgrubienia.

Ciężar   Ciężar suchego drewna zależy od stosunku substancji drzewnej do powietrza w surowcu. Wyraża się go w kg/m³ przy wilgotności drewna wynoszącej 12%.